Juuriharja blog

Dlaczego w Polsce musimy walczyć o zaufanie sygnalistów i czy warto się tego podjąć?

Autor: Erika Heiskanen | 2025-04-02 08:39:11

Brak wdrożonych wiarygodnych mechanizmów zgłaszania nieprawidłowości, jak i świadomości pracowników dotyczących działania takich systemów, może prowadzić do kosztownych konsekwencji.

W Polsce nie mamy takiej kultury zgłaszania nieprawidłowości jak na zachodzie. Pracownicy wolą przemilczeć problem, co może prowadzić do jego późniejszej eskalacji. Ponadto, na mocy polskiej ustawy o ochronie sygnalistów, implementującej Dyrektywę (UE) 2019/1937, sygnaliści mają prawo zgłaszać nieprawidłowości bezpośrednio do organów zewnętrznych, bez uprzedniego powiadamiania swojej organizacji.

Dlaczego warto budować zaufanie sygnalistów? Ponieważ taki system to nie tylko kwestia prowadzenia działalności zgodnej z polskim prawem, ale przede wszystkim kluczowe narzędzie zarządzania ryzykiem.

Budowanie zaufania sygnalistów - nowy biznesowy obowiązek

 Aktywni sygnaliści korzystający z wewnętrznych kanałów mogą przynieść firmie wiele korzyści. Najważniejsze z nich to:

1. Zapobieganie stratom finansowym

Przykład: Pracownik odkrywa dowody oszustw związanych z fakturami lub sprzeniewierzenia środków finansowych. W przypadku braku zaufanego wewnętrznego kanału zgłaszania, problem zostaje zgłoszony Rzecznikowi Praw Obywatelskich lub innemu organowi zewnętrznemu. Rozpoczyna się zewnętrzne dochodzenie, które może skutkować grzywnami regulacyjnymi, kosztami prawnymi oraz utratą reputacji. Gdyby problem został zgłoszony wewnętrznie, można byłoby go rozwiązać dyskretnie, ograniczając straty finansowe.

2. Unikanie szkód wizerunkowych

Przykład: Sygnalista zauważa niebezpieczne warunki pracy w fabryce. Obawiając się odwetu lub braku wiary ze strony kierownictwa, pomija wewnętrzne kanały zgłaszania i zgłasza problem bezpośrednio do mediów lub organów nadzoru. Publiczna krytyka nie tylko szkodzi reputacji firmy, ale także może wpłynąć na zaufanie klientów i spadek sprzedaży. Jeśli wykorzystałby system wewnętrzny, problem zostałby rozwiązany przed eskalacją i firma uniknęłaby medialnego skandalu.

3. Zwiększenie retencji pracowników

Przykład: Specjalista ds. marketingu podejrzewa, że menadżer ds. sprzedaży angażuje się w korupcję z dostawcą. Pracodawca nieświadomy naruszeń daje menadżerowi podwyżkę. Bez bezpiecznego i przejrzystego sposobu zgłoszenia problemu doświadczony specjalista czuje się zniechęcony i odchodzi, zabierając ze sobą cenną wiedzę o organizacji. Firmy z zaufanymi systemami zgłaszania nieprawidłowości mają większe szanse na zatrzymanie pracowników, ponieważ czują się oni wysłuchani i doceniani.

Wysoki koszt ignorowania problemu zaufania

Jeśli pracownicy nie ufają wewnętrznym kanałom zgłaszania, istnieje większe prawdopodobieństwo, że będą dzielić się swoimi obawami na zewnątrz. Dla firm oznacza to:

Utrata kontroli nad dochodzeniami

Zgłoszenia do organów zewnętrznych, takich jak Rzecznik Praw Obywatelskich, uruchamiają formalne dochodzenia, nad którymi nie ma się kontroli. Dochodzenia mogą ujawnić inne problemy, co prowadzi do szerszej analizy działań firmy.

Zwiększone koszty prawne

Zewnętrzne dochodzenia często prowadzą do pozwów, przeglądów prawnych i audytów zgodności, co pochłania czas i zasoby.

Zakłócenia operacyjne

Dochodzenia mogą zakłócić codzienne funkcjonowanie firmy, szczególnie jeśli organy nadzorcze wymagają dostępu do poufnych informacji, przesłuchań pracowników lub audytów.

 

System zgłaszania nieprawidłowości - zamień kryzysy w szanse

Budując środowisko sprzyjające zaufaniu sygnalistów, właściciele firm mogą nie tylko przestrzegać polskiego i unijnego prawa, ale także zmienić potencjalne kryzysy w szanse:

  • Wzmocnić zaufanie interesariuszy: Inwestorzy i partnerzy chętniej ufają firmie, która stawia na integralność.
  • Obniżyć koszty długoterminowe: Wczesne zgłaszanie ryzyk pozwala uniknąć kosztownych zewnętrznych dochodzeń czy procesów sądowych.
  • Budować odporną organizację: Promowanie odpowiedzialności sprzyja lepszemu podejmowaniu decyzji i kulturze ciągłego doskonalenia.

Podsumowanie

Sygnaliści są kluczowymi sojusznikami w ochronie Twojej firmy. Jeśli jednak Twoja organizacja nie zapewni bezpiecznych i wiarygodnych kanałów zgłaszania nieprawidłowości, pracownicy mogą zgłaszać problemy na zewnątrz, narażając Cię na większe ryzyko i utratę kontroli. Podejmując konkretne kroki w celu zdobycia zaufania sygnalistów, nie tylko przestrzegasz prawa, ale także wzmacniasz fundament swojej firmy na rzecz długoterminowego sukcesu.

Chcesz dowiedzieć się, jak budować wiarygodne praktyki zgłaszania nieprawidłowości? Poznaj konkretne kroki!

Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej

Zapytaj o ofertę

Więcej cennych informacji znajdziesz tutaj: https://www.juuriharja.fi/pl/system-dla-sygnalistow